Suwnice należą do grupy urządzeń dźwigowych, których funkcją jest przenoszenie różnego rodzaju ładunków na małe odległości. Najczęściej spotykamy się z nimi w przypadku procesów produkcyjnych i magazynowych, jak również w portach przeładunkowych. Charakter ich pracy zdecydowanie wymaga najwyższej trwałości, niezawodności i wydajności. Urządzenia suwnicowe muszą być również przystosowane do konkretnego projektu – co przekłada się na konieczność indywidualizacji większości maszyn. Taki stan rzeczy ma przede wszystkim miejsce w przypadku specjalistycznych zastosowań m.in. w hutach, odlewniach, kopalniach, czy fabrykach.
Jakie spotykamy suwnice do zadań specjalnych?
W wymagających miejscach pracy spotykamy się najczęściej z suwnicami pomostowymi z wciągnikiem łańcuchowym i linowym. Występują także suwnice lejnicze, łapowe, kleszczowe, kuzienne, wsadowe, hartownicze, czy stryperowe. Specjalistyczne suwnice są z reguły wyposażone w dodatkowy osprzęt, który pozwala na wykonywanie specyficznych ruchów, czy prac np. odlewanie żeliwa. Mogą posiadać również mechanizmy zwiększające siłę hamowania, czy prędkość poruszania się wózka po torze jezdnym.
Suwnice do specjalnych i wymagających zadań – czym powinny się charakteryzować?
Skrajne wysokie i niskie temperatury, ogromna wilgotność, zapylenie i obecność niebezpiecznych gazów – to warunki, z którymi muszą bardzo często mierzyć się suwnice procesowe przeznaczone do specjalistycznych zastosowań. Już na etapie produkcji takiego urządzenia przykłada się szczególną uwagę do spełnienia najwyższych standardów parametrów technicznych. Użyte materiały muszą charakteryzować się ogromną odpornością chemiczną, termiczną i właściwościami antykorozyjnymi.
Oznakowanie ostrzegawcze
Suwnice stanowiskowe powinny być przede wszystkim dobrze oznakowane, aby uniknąć ryzyka kolizji z pracownikami. Dokładne wymogi opisane są w wielu rozporządzeniach i dyrektywach. Urządzenia suwnicowe powinny przekazywać sygnały zarówno wizualne, jak i dźwiękowe. Natomiast sterowanie powinno być niezwykle precyzyjne – szczególnie jeżeli suwnica posiada dodatkowe mechanizmy ruchu w innych płaszczyznach.
Mechanizmy zabezpieczające
Niezbędnym elementem budowy każdej suwnicy są wyłączniki bezpieczeństwa. Ze względu na środowisko zagrożeń, w których pracują specjalistyczne suwnice, mogą posiadać one dodatkowe zabezpieczenia np. w przypadku przegrzania mechanizmów. Wyłączniki bezpieczeństwa uruchamiają się również w przypadku wychylenia dźwigni urządzenia z naturalnego położenia. Urządzenie przy zetknięciu styków wyłącznika, niezwłocznie przerywa pracę.
Wymagania dotyczące suwnic specjalistycznych
Wszystkie suwnice, do legalnego użytkowania, muszą posiadać aktualną decyzję Urzędu Dozoru Technicznego. Firmy muszą dostarczyć dokumentację suwnicy zgodną z § 4 rozporządzeniem Ministra Przedsiębiorczości i Technologii w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw, i modernizacji urządzeń transportu bliskiego. Urządzenie następnie poddawane jest badaniu technicznemu.
Warto pamiętać, że zarówno osoby obsługujące suwnice, jak i je konserwujące, muszą posiadać niezbędne kwalifikacje uprawniające do przeprowadzania tych czynności. Należy w tym celu zdać egzamin teoretyczny oraz praktyczny podlegający komisji Urzędu Dozoru Technicznego. Od połowy 2019 roku instytucja ta wydaje wyłącznie terminowe zaświadczenia kwalifikacyjne.
Podsumowanie
Najpotężniejsze suwnice na świecie mogą udźwignąć ładunek ważący nawet do 80 ton. Takie konstrukcje niewątpliwie wymagają specjalistycznej obsługi, konserwacji i eksploatacji. Większość urządzeń dźwigowych na rynku to jednak suwnice dwu lub jednodźwigarowe pomostowe, albo podwieszane o udźwigu do 16 ton – można dowiedzieć się więcej na ich temat w tym miejscu. Za przemieszczanie ładunku odpowiada odpowiednio dopasowany osprzęt – głównie uwzględniający gabaryty transportu. Można przypuszczać, że wraz z rozwojem technologicznym zaczną pojawiać się potężniejsze suwnice pozwalające na jeszcze wydajniejszą pracę.
