Sprężone powietrze wykorzystuje się obecnie w wielu nowoczesnych zakładach przemysłowych. Nie byłoby to możliwe bez odpowiednich generatorów, czyli kompresorów. W poniższym tekście przyjrzymy się, czym różnią się kompresory przemysłowe od urządzeń do użytku domowego, a także sprawdzimy, w jakich zakładach znajdują one zastosowanie.
Kompresor przemysłowy a kompresor do garażu
Każdy kompresor, niezależnie od zastosowania, działa w podobny sposób – części mechanizmu pobierają gaz spoza maszyny, a następnie zmniejszają jego ciśnienie oraz objętość. Tak sprężone powietrze znajduje zastosowanie w różnego rodzaju narzędziach pneumatycznych. W przydomowym garażu sprężarkę można wykorzystać do oczyszczania samochodu czy mebli ogrodowych lub do pompowania opon w aucie i rowerze. Kompresory tłokowe sprawdzają się także do malowania płotu oraz piaskowania.
Kompresory przemysłowe są z reguły większe niż te stosowane w domach ze względu na moc oraz dodatkowe funkcje. Wiele jednak zależy od częstotliwości wykorzystania takich maszyn – jeśli charakter zakładu wymaga sporadycznego stosowania kompresora, wystarczy kupić sprzęt o parametrach zbliżonych do podstawowych. W niektórych dużych zakładach przemysłowych sprężarki śrubowe lub kompresory tłokowe stanowią system dostarczania sprężonego powietrza do innych narzędzi. Jest to na tyle ważne, że wykorzystywane urządzenia powinny być niezawodne.
Co wybrać: sprężarki śrubowe czy sprężarki tłokowe do przemysłu?
Na rynku można znaleźć kilka rodzajów kompresorów przemysłowych i domowych, jednak dwa podstawowe rodzaje to sprężarka tłokowa i sprężarka śrubowa. Główna różnica polega na ich budowie: kompresory tłokowe sprężają powietrze za pomocą ruchu tłoków w cylindrach, a kompresory śrubowe – śrub. Wielką zaletą kompresora tłokowego jest niska cena, należy jednak pamiętać o sporej ilości hałasu oraz mniejszej wydajności. Cechy te sprawiają, że to sprzęty stosowane częściej do niewielkich przedsiębiorstw.
Sprężarka śrubowa w przemyśle
W dużych zakładach przemysłowych najczęściej można znaleźć kompresor śrubowy. Sprężarka przemysłowa śrubowa jest o wiele wydajniejsza od tłokowej, ponieważ pracuje w trybie ciągłym, nic więc dziwnego, że obecnie staje się coraz popularniejszym rozwiązaniem. Do innych zalet sprężarek śrubowych należą:
- niewielka emisja hałasu,
- większa wydajność niż w przypadku kompresorów przemysłowych tłokowych,
- długa żywotność.
Dzięki nim przemysłowe kompresory śrubowe są wykorzystywane m.in. do:
- czyszczenia,
- chłodzenia,
- transportu pneumatycznego,
- zasilania narzędzi z napędem pneumatycznym.
Sprężarki bezolejowe i olejowe
Sprężarki śrubowe można kupić w opcji olejowej lub bezolejowej. Urządzenia niewymagające stosowania substancji smarnej mają części pokryte nylonem lub teflonem, aby zminimalizować tarcie. Trzeba jednak pamiętać, że olej pełni również funkcje płynu chłodniczego – bez niego należy uwzględnić przerwy w działaniu sprzętu, aby zapobiec przegrzaniu. Ponadto smar tłumi hałas emitowany przez kompresory przemysłowe, co przekłada się na samopoczucie pracowników zakładu podczas eksploatacji urządzeń.
Dobór sprężarki można oprzeć o charakter przedsiębiorstwa. Przykładowo kompresor bezolejowy może być wykorzystywany w firmach, w których potrzebne jest czyste sprężone powietrze, np. w:
- zakładach włókienniczych,
- wytwarzaniu papieru,
- produkcji elektroniki,
- medycynie,
- farmaceutyce,
- produkcji i pakowaniu żywności.
Natomiast jeśli ryzyko emisji drobinek smaru ze sprężonym powietrzem nie stanowi problemu, warto wybrać olejowe sprężarki śrubowe.
Parametry kompresorów przemysłowych
Podczas zakupów nie wystarczy znajomość rodzajów sprężarek. Warto mieć na uwadze parametry modelu dopasowanego do potrzeb zakładu. Najważniejszą cechą takich urządzeń jest tryb pracy, czyli stosunek czasu pracy do wymaganego czasu schłodzenia mechanizmu. Przemysłowe kompresory śrubowe są jednak skonstruowane do pracy ciągłej. Trzeba zatem pamiętać o innych właściwościach.
- Ciśnienie sprężonego powietrza – do zastosowań domowych wystarczy sprzęt o niewielkiej wydajności, który jest w stanie generować gaz o ciśnieniu ok. 3 barów. Kompresory przemysłowe powinny jednak produkować powietrze o ciśnieniu 6-10 barów. W praktyce im większe ciśnienie, tym większa wydajność zakładu. Należy zatem wybrać urządzenie, wytwarzające ok. 20% większe ciśnienie, niż zapotrzebowanie firmy.
- Zbiornik kompresora – jego zadaniem jest przechowywanie sprężonego gazu do późniejszego użycia w układzie pneumatycznym o zmiennym zapotrzebowaniu. Pojemność zbiornika sprężonego powietrza mierzy się w litrach. Niewielkie gabaryty zbiornika pozwalają na transport sprężarki, jednak do dużego zakładu warto wybrać kompresory przemysłowe z dużym zbiornikiem do instalacji pneumatycznej. W ten sposób można sprostać zapotrzebowaniu przedsiębiorstwa, a nawet zwiększyć jego wydajność.
Kompresor przemysłowy – eksploatacja
Po zakupie odpowiedniego kompresora przemysłowego przychodzi pora na jego użytkowanie. Aby zapewnić mu jak najdłuższe życie, należy pamiętać o stosowaniu się do wskazówek producenta. Wówczas można również zapobiec nieoczekiwanym awariom oraz nieraz kosztownym naprawom. Nawet pozornie niewielkie usterki czy zmiana sposobu pracy są sygnałem poważniejszych kłopotów ze sprężarką śrubową, dlatego nie wolno ich lekceważyć. Wycieki, zapchane filtry, zmniejszenie wydajności, spadek natężenia przepływu czy niesłyszane dotąd hałasy należy skonsultować z zaufanymi serwisantami.
Ponadto, chociaż urządzenia olejowe są mniej awaryjne niż sprężarki bezolejowe, filtry oraz smar wymagają okresowej wymiany. Dzięki temu można zapobiec poważnym awariom, wynikającym np. z zanieczyszczenia smaru. Olej sprężarkowy zużywa się podczas eksploatacji i może go zabraknąć, konieczne jest zatem regularne sprawdzanie jego poziomu. W przeciwnym wypadku w kompresorach istnieje ryzyko przegrzania, zatarcia lub nawet trwałego uszkodzenia komponentów.
